Τα Πρόσωπα και οι Μάσκες

ΙΣΠΑΝΟΦΩΝΟ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ

ΟΥΡΟΥΓΟΥΑΗ

EDUARDO GALEANO

ΤΑ ΠΡΟΣΩΠΑ ΚΑΙ ΟΙ ΜΑΣΚΕΣ

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: ΙΣΜΗΝΗ ΚΑΝΣΗ

ΠΑΠΥΡΟΣ letras

ΑΘΗΝΑ 2008

σελ.460

"Τα Πρόσωπα και οι Μάσκες" αποτελούν το δεύτερο τόμο της τριλογίας  του Εντουάρντο Γκαλεάνο "Μνήμη της Φωτιάς", γεννημένου το 1940 στο Μοντεβιδέο της Ουρουγουάης. Πρόκειται για μιαν αριστουργηματική  αφήγηση της ιστορίας της αμερικανικής ηπείρου, η οποία όμως επιμένει στη «λεηλατημένη» μνήμη της Λατινικής Αμερικής, σύμφωνα με την έκφραση του συγγραφέα. Όπου μέσα από μια αλληλουχία τετρακοσίων περίπου σύντομων αλλά και πυκνών κειμένων αποχτά ο αναγνώστης την πιο πλήρη , αλλά και γοητευτική εικόνα διακοσίων χρόνων ιστορίας της Αμερικανικής Ηπείρου. Καταυγάζονται έτσι οι ταραχώδεις 18ος και   19ος αιώνες με μια σειρά από φαινομενικά ασήμαντες  λεπτομέρειες, καθημερινά γεγονότα και στιγμιότυπα, με απόλυτη χρονολογική σειρά,  τα οποία η επίσημη ιστορία παραλείπει ως ασήμαντα, αλλά όμως αποκαλύπτουν το αληθινό πρόσωπο, την πραγματική ταυτότητα της ηπείρου, αυτή που κρύβεται πίσω από το προσωπείο που επέβαλαν οι αδίστακτοι αποικι­οκράτες στους πολιτισμούς όλων των χωρών. Παρακολουθούμε λοιπόν τους αγώνες και τις αγωνίες των αυτοχθόνων, όπως είναι  οι Σιου της Βόρειας Αμερικής , οι Αζτέκοι και οι Ίνκας του Μεξικού και του Περού, που δεν έχουν πια στον ήλιο μοίρα, αλλά και των μαύρων που εισάγονται από την Αφρική κατά κοπάδια και θεωρούνται εμπόρευμα.  Πρόκειται για μια σημαντική περίοδο όπου φτάνει στις απόμακρες ακτές της ο απόηχος της Γαλλικής και της Αμερικανικής Επανάστασης και του Διαφωτισμού. Αλλά είναι και η εποχή όπου η Αϊτή γίνεται η πρώτη χώρα όπου καταργείται η δουλεία (εδώ να σημειώσουμε ότι αυτή η χώρα είναι η πρώτη που αναγνώρισε το νεοελληνικό κράτος που προέκυψε από την επανάσταση  του 1821). Μεγάλες προσωπικότητες  σκιαγραφούνται αυτή την περίοδο, όπως ο Χοσέ Μαρτί, ο Σιμόν Μπολίβαρ, ο Χοσέ Αρτίγκας, μαζί και ο Φραγκλίνος Ρούσβελτ, ο Λίνκολν κ.ά. Είναι η εποχή που οι πολιτισμένοι Ευρωπαίοι απομυζούν τον φυσικό και  ορυκτό πλούτο της ηπείρου... Οι ιστορίες του Γκαλεάνο αναζωογονούν την ιστορική μνήμη, υπερβαίνουν τα ιστορικά στερεότυπα και μας ανοίγουν ένα μαγικό παράθυρο από όπου βλέπουμε το πρόσωπο και την ψυχή αυτής της ηπείρου.

Ένα δείγμα:

Ένα άλλο

1854

Αμοτάπε

Ένας αυτόπτης μάρτυρας αφηγείται πως αποχαιρέτησε τον κόσμο ο Σιμόν Ροντρίγκες

«Ο δον Σιμόν , μόλις είδε τον παπά του Αμοτάτε να μπαίνει στην κάμαρά του, ανασηκώθηκε στο κρεβάτι του , τον έβαλε να καθίσει στη μοναδική καρέκλα που υπήρχε και άρχισε μια διάλεξη για τον ματεριαλισμό.

Ο παπάς τα έχασε, δεν το περίμενε, αλλά δεν τόλμησε ν’ ανοίξει το στόμα του για να τον διακόψει.»

Το  βιβλίο συνοδεύεται από αλφαβητικό ευρετήριο, και ακριβή αναφορά 361 πηγών αναφοράς από όπου ο συγγραφέας εμπνέεται το κάθε θέμα του.