Το κόκκινο στο φτερό του παπαγάλου

ΙΣΠΑΝΟΦΩΝΟ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ

ΟΥΡΟΥΓΟΥΑΗ

DANIEL CHAVARRIA

ΤΟ ΚΟΚΚΙΝΟ ΣΤΟ ΦΤΕΡΟ ΤΟΥ ΠΑΠΑΓΑΛΟΥ

Μετάφραση: Κρίτων Ηλιόπουλος

ΕΚΔΟΣΕΙΣ opera

ΑΘΗΝΑ 2002

Σελ. 412

Ο Ντανιέλ Τσαβαρία (Daniel Chavaria), γεννημένος στην Ουρουγουάη το 1933, έζησε μια απίστευτα περιπετειώδη ζωή σε διάφορες χώρες της Λατινικής Αμερικής οι οποίες χειμάζονταν από στρατιωτικές δικτατορίες ως το 1969, οπότε διέφυγε με …αεροπειρατεία στην Αβάνα, όπου ζει και διδάσκει μέχρι σήμερα αρχαία ελληνικά, λατινικά και κλασσική φιλολογία. Το «Κόκκινο στο Φτερό του Παπαγάλου» γραμμένο το 2002, είναι το έκτο βιβλίο του μου έχει μεταφραστεί στα ελληνικά.

Το «Κόκκινο στο Φτερό του Παπαγάλου» θα μπορούσε να χαρακτηριστεί «πολιτικό θρίλερ». Ο συγγραφέας του αποδεικνύεται άριστος χειριστής αυτού του λογοτεχνικού  είδους. Ρεαλιστικοί χαρακτήρες, τεκμηριωμένες ιστορικές αναφορές και  αφήγηση που σου κόβει την ανάσα…

Τρεις είναι οι βασικοί χαρακτήρες γύρω από τους οποίους ξετυλίγεται η όλη πλοκή του έργου:

Ο Ορλάντο Ορτίς Ορτέγα  (συνοπτικά Τρεσό, από τα αρχικά του ονόματός του): αδίστακτος και στυγνός βασανιστής με …ανώτερες σπουδές σε αντίστοιχα εκπαιδευτικά κέντρα των Η.Π.Α. που έδρασε στη διάρκεια των δικτατορικών καθεστώτων της δεκαετίας του 70, τόσο της Ουρουγουάης, όσο και της Αργεντινής. Μετά την πτώση των δικτατορικών αυτών καθεστώτων , κατέφυγε στην Αβάνα  ψεύτικο όνομα (Ορλάντο Ρίος) και συνέχισε να ζει πριγκιπικά με τους ποταμούς των δολαρίων που λάβαινε τακτικά από τους διαχειριστές της αμύθητης περιουσίας του…

Ο Άλντο Μπιάνκι, αργεντινός υπήκοος, που είχε την ατυχία,  ένα βράδυ του 1976,  καθώς περπατούσε σε δρόμο του Μπουένος Άιρες  με το κορίτσι του να συναντήσει τον Τρεσό τυχαία, τη στιγμή που έβγαινε από το σινεμά . Η σκηνή που ακολουθεί είναι κάτι παραπάνω από σκληρή: είναι απάνθρωπη, είναι σοκαριστική (Ζητώ συγνώμη από τους φίλους και τις φίλες που την παραθέτω αυτολεξεί. Παρόλο που απέχει πολύ από αντίστοιχες σκηνές που της τρέχουσας επικαιρότητας που διαβάσαμε στον τύπο… Και τις παρακάμψαμε ως αναξιόπιστες, καθώς προέρχονταν από αναρχικούς.) :

«Τα πισινά της κοπέλας τον ερέθισαν και δεν τον ένοιαξε που η κοπέλα συνοδευόταν. Και τότε του ήρθε το ευφυέστατο κομπλιμέντο:

-Με τέτοιο κωλαράκι θα πέρναγα τη μέρα χέζοντας!». Ακούγοντας εκείνη την πρόστυχη βλακεία ο συνοδός της αντέδρασε με λυσσασμένη ταχύτητα και του σβούριξε μια κλοτσιά στα αχαμνά. Ο Ορλάντο δεν το περίμενε και ο πόνος τον ανάγκασε να διπλωθεί στα δυο. Μα συνήλθε γρήγορα. Έβαλε μπρος τα καρατίστικα κόλπα του και τσάκισε το παιδί. Με τη βοήθεια ενός περαστικού αστυνομικού τους συνέλαβε και τους οδήγησε στη Σχολή Μηχανικού, με την πρόφαση ότι ήταν καταζητούμενοι «Μοντονέρος» («Τρομοκράτες» , αντάρτες της δεκαετίας του ‘70 στην Αργεντινή). Την κοπέλα τη βίασαν ομαδικά. Λιπόθυμη σχεδόν την υπέβαλαν σ’ ένα βασανιστήριο σχεδιασμένο στις ΗΠΑ, που ήταν ακόμη σε πειραματικό στάδιο. Ήταν μια συσκευή που αναρροφούσε το παχύ έντερο από τον πρωκτό και το έβγαζε έξω, μια πιθαμή περίπου. Μετά έβαλαν ποντίκια στο έντερο και στον κόλπο της κοπέλας με τη βοήθεια ενός σωλήνα. Εκείνον τον ανάγκασαν να κοιτάζει. Για να τους σταματήσει ο νεαρός τους πρόσφερε χρήματα, ικέτεψε, έκλαψε, ξέρασε, ούρλιαξε. Έχασε τις αισθήσεις του και λιποθύμησε πολλές φορές.»

Η κοπέλα φυσικά ξεψύχησε και ο Άλντο , αφού πλήρωσε μια ολόκληρη περιουσία, αφέθηκε ελεύθερος και κατέφυγε στην Ιταλία , όπου ζούσε ασκώντας το επάγγελμα του αρχιτέκτονα μηχανικού.

Η Μπίνι , αποτελεί τον τρίτο χαρακτήρα. Μια νεαρή αφελής πόρνη πολυτελείας από την Αβάνα είναι, μια «χινετέρα», που παίζει το  ρόλο του συνδετικού κρίκου ανάμεσα στους δυο άντρες , που συναντιούνται τυχαία μετά από εικοσιπέντε χρόνια στην πρωτεύουσα της Κούβας. Ο συγγραφέας βρίσκει την ευκαιρία να πλέξει το εγκώμιο αυτής της βαθιά ανθρώπινης ύπαρξης, να την περιβάλει με το λαμπρό φωτοστέφανο του μάρτυρα

Και το μεγαλύτερο μέρος του μυθιστορήματος αναλώνεται στο ανελέητο κυνήγι ενός εγκληματία, που ξέρει να καμουφλάρεται και να γίνεται αρεστός, μέχρι και αντικείμενο θαυμασμού από τους γύρω του. Και στην αποφασιστικότητα του θύματος να αποδώσει επιτέλους δικαιοσύνη.

Ο συγγραφέας, ακολουθώντας τη μέθοδο της παράλληλης αφήγησης, όταν η αγωνία βρίσκεται στο κατακόρυφό της, αλλά και του ετεροχρονισμού της αφήγησης, με αποτέλεσμα κάποια κρίσιμα γεγονότα να φωτίζονται αφού έχουν συμβεί, δημιουργεί το κατάλληλο κλίμα για τη διατήρηση αδιάπτωτου του ενδιαφέροντος του αναγνώστη. Παρόλο που από την αρχή είναι βέβαιος ότι η ύβρις θα προκαλέσει αργά ή γρήγορα την «τίσιν»,.και ότι τα εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας μπορεί να μακροημερεύουν καμιά φορά, αλλά πάντα τιμωρούνται…