ΙΣΠΑΝΟΦΩΝΟ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ
ΚΟΛΟΜΒΙΑ
GABRIEL GARCIA MARQUEZ
ΠΕΡΙ ΕΡΩΤΟΣ ΚΑΙ ΑΛΛΩΝ
ΔΑΙΜΟΝΙΩΝ
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ:
ΚΛΑΙΤΗ ΣΩΤΗΡΙΑΔΟΥ
ΛΙΒΑΝΗΣ 1994
σελ.240
Το μυθιστόρημα ανήκει στην τελευταία συγκομιδή του κολομβιανού συγγραφέα (παρουσιάστηκε στη χώρα του το Μάιο του 1993). Την αφορμή για τη σύλληψή του ο συγγραφέας τη σχετίζει με το δημοσιογραφικό παρελθόν του, όταν ο αρχισυντάκτης της εφημερίδας στην οποία δούλευε, του ανέθεσε να συντάξει κάποιο ρεπορτάζ για το παλιό μοναστήρι της Αγίας Κλάρας στην Καρταχένα των Δυτικών Ινδιών που γκρεμιζόταν για να χτιστεί ένα πολυτελές ξενοδοχείο. Κατέφθασε λοιπόν επιτόπου και παραβρέθηκε σε μια μακάβρια σκηνή: οι εργάτες καθώς άδειαζαν από το περιεχόμενό τους τούς παλιούς τάφους της κρύπτης του μοναστηριού, έπεσαν στη σαρκοφάγο ενός ανήλικου κοριτσιού, η χαλκόχρωμη κόμη του οποίου έφτανε τα είκοσι δύο μέτρα και έντεκα εκατοστά! Του ήρθε τότε στο νου ένας θρύλος που του διηγιόταν η γιαγιά του για μια μικρή μαρκησία δώδεκα χρονών της οποίας τα μαλλιά έφταναν ως το έδαφος και η οποία πέθανε από δάγκωμα λυσσασμένου σκυλιού. Το μυθιστόρημα εκείνη τη στιγμή είχε γεννηθεί.
Η υπόθεση, όπως και τα πιο γνωστά έργα του Μάρκες, εκτυλίσσεται στην Καρθαγένη των Δυτικών Ινδιών στα μέσα του 17ου αιώνα: ένα αδέσποτο λυσσασμένο σκυλί δαγκώνει τη δωδεκάχρονη μαρκησία Σιέρβα Μαρία. Ο συγγραφέας με αφορμή αυτό το περιστατικό χτίζει ένα γοητευτικό παραμύθι έρωτος και πάθους, αλλά συγχρόνως μας ξεναγεί με μια θαυμαστή ενάργεια και πειστικότητα στη γεωγραφία και την ιστορία του τόπου εκείνης της εποχής. Ξανοίγεται μπροστά μας μια κοινωνία με τις απόλυτα διακριτές κοινωνικές τάξεις της ( τους ευγενείς, τους κρεολούς και τους δούλους), με τις δεισιδαιμονίες της , τον καθοριστικό ρόλο της εκκλησίας στα κοινωνικά δρώμενα με την Ιερή Εξέταση, τους αρχιεπισκόπους , τους εξορκιστές και τους ιερείς της. Σε μια εποχή που η Ευρώπη δεχόταν τα πρώτα μηνύματα του γαλλικού διαφωτισμού, αλλά το στέμμα της συντηρητικής Ισπανίας με τους αντιβασιλείς του στην Αμερική αγνοούσε επιδεικτικά.
Η μετάφραση από την πάντα χαρισματική Κλαίτη Σωτηριάδου, η οποία προφανώς θα έχει ξεχάσει τα λατινικά της, αφού μεταφράζει τη γνωστή ευαγγελική φράση «Benedictus qui venit in nominee veritatis” «Ο Βενέδικτος, ο οποίος ήρθε στο όνομα της αλήθειας» αντί του ορθού «Ευλογημένος ο ερχόμενος στο όνομα της αλήθειας» (σελ.36)
ΚΟΛΟΜΒΙΑ
GABRIEL GARCIA MARQUEZ
ΠΕΡΙ ΕΡΩΤΟΣ ΚΑΙ ΑΛΛΩΝ
ΔΑΙΜΟΝΙΩΝ
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ:
ΚΛΑΙΤΗ ΣΩΤΗΡΙΑΔΟΥ
ΛΙΒΑΝΗΣ 1994
σελ.240
Το μυθιστόρημα ανήκει στην τελευταία συγκομιδή του κολομβιανού συγγραφέα (παρουσιάστηκε στη χώρα του το Μάιο του 1993). Την αφορμή για τη σύλληψή του ο συγγραφέας τη σχετίζει με το δημοσιογραφικό παρελθόν του, όταν ο αρχισυντάκτης της εφημερίδας στην οποία δούλευε, του ανέθεσε να συντάξει κάποιο ρεπορτάζ για το παλιό μοναστήρι της Αγίας Κλάρας στην Καρταχένα των Δυτικών Ινδιών που γκρεμιζόταν για να χτιστεί ένα πολυτελές ξενοδοχείο. Κατέφθασε λοιπόν επιτόπου και παραβρέθηκε σε μια μακάβρια σκηνή: οι εργάτες καθώς άδειαζαν από το περιεχόμενό τους τούς παλιούς τάφους της κρύπτης του μοναστηριού, έπεσαν στη σαρκοφάγο ενός ανήλικου κοριτσιού, η χαλκόχρωμη κόμη του οποίου έφτανε τα είκοσι δύο μέτρα και έντεκα εκατοστά! Του ήρθε τότε στο νου ένας θρύλος που του διηγιόταν η γιαγιά του για μια μικρή μαρκησία δώδεκα χρονών της οποίας τα μαλλιά έφταναν ως το έδαφος και η οποία πέθανε από δάγκωμα λυσσασμένου σκυλιού. Το μυθιστόρημα εκείνη τη στιγμή είχε γεννηθεί.
Η υπόθεση, όπως και τα πιο γνωστά έργα του Μάρκες, εκτυλίσσεται στην Καρθαγένη των Δυτικών Ινδιών στα μέσα του 17ου αιώνα: ένα αδέσποτο λυσσασμένο σκυλί δαγκώνει τη δωδεκάχρονη μαρκησία Σιέρβα Μαρία. Ο συγγραφέας με αφορμή αυτό το περιστατικό χτίζει ένα γοητευτικό παραμύθι έρωτος και πάθους, αλλά συγχρόνως μας ξεναγεί με μια θαυμαστή ενάργεια και πειστικότητα στη γεωγραφία και την ιστορία του τόπου εκείνης της εποχής. Ξανοίγεται μπροστά μας μια κοινωνία με τις απόλυτα διακριτές κοινωνικές τάξεις της ( τους ευγενείς, τους κρεολούς και τους δούλους), με τις δεισιδαιμονίες της , τον καθοριστικό ρόλο της εκκλησίας στα κοινωνικά δρώμενα με την Ιερή Εξέταση, τους αρχιεπισκόπους , τους εξορκιστές και τους ιερείς της. Σε μια εποχή που η Ευρώπη δεχόταν τα πρώτα μηνύματα του γαλλικού διαφωτισμού, αλλά το στέμμα της συντηρητικής Ισπανίας με τους αντιβασιλείς του στην Αμερική αγνοούσε επιδεικτικά.
Η μετάφραση από την πάντα χαρισματική Κλαίτη Σωτηριάδου, η οποία προφανώς θα έχει ξεχάσει τα λατινικά της, αφού μεταφράζει τη γνωστή ευαγγελική φράση «Benedictus qui venit in nominee veritatis” «Ο Βενέδικτος, ο οποίος ήρθε στο όνομα της αλήθειας» αντί του ορθού «Ευλογημένος ο ερχόμενος στο όνομα της αλήθειας» (σελ.36)
2 σχόλια:
Συγχαρητήρια για τον εντοπισμό του σφάλματος και για την πρόθεση ανόητης ειρωνείας. Ως γνωστόν Benedictus σημαίνει "ευλογημένος" όπως συναγεται και από την απόδοση των συστατικών του επιθετου. Οσο για την υπόλοιπη μεταφρασμενη δικη σας εκδοχη "ο οποίος ηρθε [sic]" είναι δεδομένο πως επιλέγοντας να μεταφράσετε τον Ενεστωτα με Αόριστο του ρ. venio-is-it κλπ και να αποδώσετε το "qui venit" με αναφορική προταση που εισαγεται με την αντωνυμία "ο οποίος" (και ούτε καν "όποιος"), αντί της Κ. Σωτηριάδου που επιλέγει αναφορική μετοχή ("o ερχόμενος"), καταδεικνύει την διατριβή σας στη Λατινική γλώσσα, την βαθειά γνώση του ευαγγελικού λόγου και τις τυποποιημένα αποδιδόμενες φρασεις του και τελος την μεταφραστική σας δεινότητα ως προς την διάθεση επακριβους μεταφρασμένης απόδοσης μιας γλώσσας σε μια αλλη. Οπωσδήποτε η φραση «Ευλογημένος ο Βενέδικτος, ο οποίος ήρθε στο όνομα της αλήθειας» ειναι προτιμότερη απο το "Ευλογημένος ο ερχόμενος στο όνομα της αλήθειας".
αν ο Marquez έχει τη φράση στα λατινικά τότε δε χρειάζεται να μεταφραστεί
οι ισπανόφωνοι αναγνώστες δεν ξέρουν περισσότερα λατινικά απ' τους Έλληνες
σπίρος
Δημοσίευση σχολίου