Τρίτη, 01 Δεκεμβρίου 2009

Προμηθεὺς πλάσας ποτὲ ἀνθρώπους δύο πήρας ἐξ αὐτῶν ἀπεκρέμασε, τὴν μὲν ἀλλοτρίων κακῶν, τὴν δὲ ἰδίων, καὶ τὴν μὲν τῶν ὀθνείων ἔμπροσθεν ἔταξε, τὴν δὲ ἑτέραν ὄπισθεν ἀπήρτησεν. Ἐξ οὗ δὴ συνέβη τοὺς ἀνθρώπους τὰ μὲν ἀλλότρια κακὰ ἐξ ἀπόπτου κατοπτάζεσθαι, τὰ δὲ ἴδια μὴ προορᾶσθαι

Παρασκευή 4 Δεκεμβρίου 2009

Σεράγεβο, σ' αγαπώ




ΒΑΛΚΑΝΙΚΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ
ΒΟΣΝΙΑ

JASMILA SBANIC
ΣΕΡΑΓΕΒΟ Σ' ΑΓΑΠΩ
2006
107.


H Grbavica είναι μια συνοικία στο Σεράγεβο, όπου πολλές Βόσνιες μουσουλμάνες βιάστηκαν από Σέρβους και Κροάτες στρατιώτες τον καιρό του πολέμου της διάλυσης της Γιουγκοσλαβίας. Απ’ αυτήν εμπνεύστηκε και γύρισε το 2006 η Βόσνια σκηνοθέτιδα Jasmila Sbanic την ομώνυμη ταινία της (στα ελληνικά «Σεράγεβο, σ’ αγαπώ»)
Η Esma ζει και εργάζεται στο Σεράγεβο με την εντεκάχρονη κόρη της, τη Sara, η οποία δε γνώρισε πατέρα. Η μητέρα της τής έχει πει , πως ο πατέρας της είναι μάρτυρας («σαχίμπ»), σκοτώθηκε δηλαδή στον πόλεμο για την ανεξαρτησία της Βοσνίας. Κι η μικρή είναι περήφανη γι αυτόν. Εξάλλου πολλοί συμμαθητές της βρίσκονται στην ίδια θέση.
Φτάνει όμως η στιγμή της μεγάλης αλήθειας. Κι αυτό θα γίνει απ’ αφορμή τη μεγάλη εκδρομή των αποφοίτων του γυμνασίου, η οποία για τα παιδιά των «σαχίμπ» είναι δωρεάν-τα έξοδα θα τα καταβάλει το κράτος- ενώ τα υπόλοιπα παιδιά θα πρέπει να καταβάλουν διακόσια-αν καλά θυμόμαστε-δολάρια. Η ανυπόμονη κόρη λοιπόν πιέζει καθημερινά τη μητέρα να προσκομίσει στο σχολείο το σχετικό πιστοποιητικό. Οι μέρες περνούν και το πιστοποιητικό δεν φτάνει. Αντίθετα η δύστυχη Esma κινεί γη και ουρανό για να συγκεντρώσει τα διακόσια δολάρια, για να μη χάσει η Sara την εκδρομή. Και τα καταφέρνει.
Το παιδί- μαζί και όλοι οι συμμαθητές της –πέφτει από τα σύννεφα. Άρα δεν είναι κόρη μάρτυρα. Τι συμβαίνει;. Σε μια συγκλονιστική σκηνή βίαιης αντιπαράθεσης μάνας και κόρης, η πρώτη της αποκαλύπτει με λυγμούς ότι είναι «ένα μπάσταρδο». Στη διάρκεια του πολέμου τη βίασε άγρια ένας «Τσέτνικ» (Σερβος εθνικιστής, ένας από αυτούς που κατά τη διάρκεια του εμφυλίου πολέμου της Γιουγκοσλαβίας πρωτοστάτησαν στη γενοκτονία των Μουσουλμάνων) Εδώ ο απληροφόρητος (;) μεταφραστής μεταφράζει …«Τσετσένος»! Και η συγκλονισμένη μικρή, χωρίς κραυγές, χωρίς υστερίες, πιάνει μια κουρευτική μηχανή και ξυρίζει σύρριζα τα ωραία μαύρα της μαλλιά! Αυτό είναι σε γενικές γραμμές το θέμα της ταινίας, ένα θέμα που ποικίλλεται με πολλές λεπτομέρειες , που έχουν κι αυτές τη σημασία τους. Όπως το ότι η μάνα , για να εξοικονομήσει το αναγκαίο ποσό για την εκδρομή του παιδιού της θα καταφύγει σε μια εργασία που καθόλου δεν της πάει: θα γίνει σερβιτόρα σε παμπ! Κι η μικρή θα πλησιάσει συναισθηματικά ένα συμμαθητή της που έχει κι αυτός «μάρτυρα» πατέρα…
Η σκηνοθέτιδα αντιμετωπίζει το θέμα της με τη δέουσα ευαισθησία και σοβαρότητα. Χωρίς εξάρσεις και άστοχους λυρισμούς. Η κάμερά της θαρρείς και καταγράφει μια ρέουσα σύγχρονη πραγματικότητα, όπου το παρελθόν έχει ξεχαστεί, οι άνθρωποι διασκεδάζουν χαίρονται, καταναλώνουν. Μόνο οι γυναίκες που έχασαν τους άντρες τους ή τους γιους τους στον πόλεμο δεν μπορούν να ξεχάσουν. Και συγκεντρώνονται σε ομάδες αλληλοϋποστήριξης συζητώντας το πρόβλημά τους.. Μια ακόμη ταινία από τους Βαλκάνιους γείτονές μας που διαλύει τους καλλιεργημένους έντεχνα μύθους για τον καλό σύμμαχο και τον κακό εχθρό, στους οποίους όλοι πιστέψαμε τότε….Η ίδια η Jasmila Sbanic θα ομολογήσει σε μια συνέντευξή της: « Δεν υπήρξαν καλοί Βόσνιοι και κακοί Σέρβοι και Κροάτες. Υπήρξαν νικημένοι, που τράβηξαν των παθών τους και νικητές που εφάρμοσαν το νόμο του πολέμου. Κι οι Βόσνιοι υπήρξαν από τους πρώτους.»
Μια ταινία που αξίζει να απολαύσουμε. Μια ταινία που δεν ακολουθεί τα χιλιομασημένα χολιγουντιανά πρότυπα, με τα οποία χρόνια τώρα, έχουμε γαλουχηθεί…

Δεν υπάρχουν σχόλια: