ΙΣΠΑΝΟΦΩΝΟ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ
ΜΕΞΙΚΟ
JUAN RAMON RULFO
ΠΕΔΡΟ ΠΑΡΑΜΟ
JUAN RAMON RULFO
ΠΕΔΡΟ ΠΑΡΑΜΟ
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ: ΕΦΗ ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΥ
ΠΑΤΑΚΗΣ, 2003
ΠΑΤΑΚΗΣ, 2003
σελ. 260
Το μυθιστόρημα «Πέδρο Πάραμο» του Μεξικανού Χουάν Ρούλφο (Πατάκης 2003 Μετάφραση Έφης Γιαννοπούλου) δεν ανήκει στην κατηγορία αυτών που διαβάζονται πρόχειρα, παρ’ όλη τη μικρή του έκταση. Κι αυτό γιατί οι χαρακτήρες του δεν ανήκουν στον χειροπιαστό κόσμο των ζώντων… Και καθώς για τους νεκρούς ο χώρος και ο χρόνος είναι ανύπαρκτοι, πρέπει ο αναγνώστης να μην περιμένει «λογική» συνέπεια στις πράξεις και στις αντιλήψεις τους.
Ο μύθος στην αρχή δεν μας προετοιμάζει για κάτι τέτοιο: ο νεαρός Χουάν Πρεσιάδο, παρακινημένος από τη μητέρα του Ντολόρες, που μόλις έχει πεθάνει, αποφασίζει να ταξιδέψει σε μια μακρινή επαρχία για να συναντήσει τον πατέρα του Πέδρο Πάραμο, τον οποίο ποτέ του δε γνώρισε. Το χωριό του προορισμού του είναι η Κομάλα (=πήλινο σκεύος πάνω στο οποίο οι μεξικανοί ψήνουν τις «τορτίγιες» τους).
Και οι εκπλήξεις, μαζί και η ποίηση, διαδέχονται η μια την άλλη από τη στιγμή του ερχομού του σ’ αυτόν τον προθάλαμο της κόλασης, έναν τόπο τόσο πνιγηρό, όπου «και οι νεκροί ακόμη επιστρέφουν από την κόλαση για να πάρουν μια κουβέρτα!». Εκεί ο ήρωάς μας θα ζήσει σ’ ένα ερημωμένο χωριό, με σπίτια χωρίς πόρτες και παράθυρα, και θα πληροφορηθεί από τους νεκρούς κατοίκους του την ιστορία του δυνάστη-πατέρα του, που αποτελούσε το φόβο και τον τρόμο της περιοχής, θα μάθει για τα παιδιά που έσπειρε, για τη θέση του στις αμέτρητες επαναστάσεις του Μεξικού (πάντα με τους δυνάμει νικητές, κι όταν αυτοί γίνονταν επικίνδυνοι, δίπλα στο πλήθος των αντιπάλων τους), για την τυφλή πίστη των κατοίκων του χωριού στο θεό και θα συνειδητοποιήσει πως η μόνη δύναμη που είναι σε θέση να ημερέψει και τον πιο σκληρό δυνάστη είναι ο τυφλός έρωτας…Έτσι ο Πέδρο Πάραμο, που δεν είχε διστάσει μπροστά σε τίποτε, όταν θα χάσει τη Σουσανίτα του, απλώς θα σταυρώσει τα χέρια και θα καταρρεύσει «καθώς ένας σωρός από πέτρες» κι ολόκληρη η γη του με τους δουλευτάδες της θα χαθούν…
Το αλληγορικό και σχεδόν «σκοτεινό» ύφος του έργου, οδήγησε πολλούς κριτικούς να σταθούν αποκλειστικά άλλοι στο ποιητικό του στοιχείο, άλλοι στις υπερβατικές του διαστάσεις, ακόμη και στους κοινωνικούς υπαινιγμούς του που δεν λείπουν.
Το έργο, που θεωρείται το σημαντικότερο του Χ.Ρ. (πρώτη έκδοση 1955), το συνοδεύουν ένας πρόλογος του Γκαρσία Μάρκες και ένα επίμετρο του Κάρλος Φουέντες, εξαιρετικά διαφωτιστικά αμφότερα. Η μετάφραση κατευθείαν από τα ισπανικά εντυπωσιάζει με την ευρηματικότητα με την οποία αντιμετωπίζει κάποια δυσπρόσιτα σημεία του έργου.
Νέα Καλλικράτεια, Σεπτέμβριος 2009
Ο μύθος στην αρχή δεν μας προετοιμάζει για κάτι τέτοιο: ο νεαρός Χουάν Πρεσιάδο, παρακινημένος από τη μητέρα του Ντολόρες, που μόλις έχει πεθάνει, αποφασίζει να ταξιδέψει σε μια μακρινή επαρχία για να συναντήσει τον πατέρα του Πέδρο Πάραμο, τον οποίο ποτέ του δε γνώρισε. Το χωριό του προορισμού του είναι η Κομάλα (=πήλινο σκεύος πάνω στο οποίο οι μεξικανοί ψήνουν τις «τορτίγιες» τους).
Και οι εκπλήξεις, μαζί και η ποίηση, διαδέχονται η μια την άλλη από τη στιγμή του ερχομού του σ’ αυτόν τον προθάλαμο της κόλασης, έναν τόπο τόσο πνιγηρό, όπου «και οι νεκροί ακόμη επιστρέφουν από την κόλαση για να πάρουν μια κουβέρτα!». Εκεί ο ήρωάς μας θα ζήσει σ’ ένα ερημωμένο χωριό, με σπίτια χωρίς πόρτες και παράθυρα, και θα πληροφορηθεί από τους νεκρούς κατοίκους του την ιστορία του δυνάστη-πατέρα του, που αποτελούσε το φόβο και τον τρόμο της περιοχής, θα μάθει για τα παιδιά που έσπειρε, για τη θέση του στις αμέτρητες επαναστάσεις του Μεξικού (πάντα με τους δυνάμει νικητές, κι όταν αυτοί γίνονταν επικίνδυνοι, δίπλα στο πλήθος των αντιπάλων τους), για την τυφλή πίστη των κατοίκων του χωριού στο θεό και θα συνειδητοποιήσει πως η μόνη δύναμη που είναι σε θέση να ημερέψει και τον πιο σκληρό δυνάστη είναι ο τυφλός έρωτας…Έτσι ο Πέδρο Πάραμο, που δεν είχε διστάσει μπροστά σε τίποτε, όταν θα χάσει τη Σουσανίτα του, απλώς θα σταυρώσει τα χέρια και θα καταρρεύσει «καθώς ένας σωρός από πέτρες» κι ολόκληρη η γη του με τους δουλευτάδες της θα χαθούν…
Το αλληγορικό και σχεδόν «σκοτεινό» ύφος του έργου, οδήγησε πολλούς κριτικούς να σταθούν αποκλειστικά άλλοι στο ποιητικό του στοιχείο, άλλοι στις υπερβατικές του διαστάσεις, ακόμη και στους κοινωνικούς υπαινιγμούς του που δεν λείπουν.
Το έργο, που θεωρείται το σημαντικότερο του Χ.Ρ. (πρώτη έκδοση 1955), το συνοδεύουν ένας πρόλογος του Γκαρσία Μάρκες και ένα επίμετρο του Κάρλος Φουέντες, εξαιρετικά διαφωτιστικά αμφότερα. Η μετάφραση κατευθείαν από τα ισπανικά εντυπωσιάζει με την ευρηματικότητα με την οποία αντιμετωπίζει κάποια δυσπρόσιτα σημεία του έργου.
Νέα Καλλικράτεια, Σεπτέμβριος 2009
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου