Τρίτη, 01 Δεκεμβρίου 2009

Προμηθεὺς πλάσας ποτὲ ἀνθρώπους δύο πήρας ἐξ αὐτῶν ἀπεκρέμασε, τὴν μὲν ἀλλοτρίων κακῶν, τὴν δὲ ἰδίων, καὶ τὴν μὲν τῶν ὀθνείων ἔμπροσθεν ἔταξε, τὴν δὲ ἑτέραν ὄπισθεν ἀπήρτησεν. Ἐξ οὗ δὴ συνέβη τοὺς ἀνθρώπους τὰ μὲν ἀλλότρια κακὰ ἐξ ἀπόπτου κατοπτάζεσθαι, τὰ δὲ ἴδια μὴ προορᾶσθαι

Παρασκευή 20 Μαΐου 2011

Κόκκινος Απρίλης

ΙΣΠΑΝΟΦΩΝΟ ΜΥΘΙΣΤΟΡΗΜΑ
ΠΕΡΟΥ

SANTIAGO RONCAGLIOLO

ΚΟΚΚΙΝΟΣ ΑΠΡΙΛΗΣ

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ :ΜΑΡΓΑΡΙΤΑ ΜΠΟΝΑΤΣΟΥ
ΚΑΣΤΑΝΙΩΤΗΣ 2006
σελ. 320

Η επιθυμία του καταξιωμένου στη Λατινική Αμερική περουβιανού πεζογράφου Santiago Roncagliolo (Λίμα 1975) ήταν να γράψει «ένα θρίλερ με κατά συρροήν δολοφόνους», όπως μας εξομολογείται. Και το επιχείρησε με τέτοια επιτυχία (Abril Rojo 2006), ώστε απέσπασε το μεγάλο για τους ισπανόφωνους λογοτέχνες βραβείο Alfaguara για το 2006. Η επιτυχία του βέβαια, δεν οφείλεται τόσο στην ευρηματική πλοκή του μυθιστορήματος, η οποία με τις απρόβλεπτες ανατροπές της κρατάει αμείωτο το ενδιαφέρον του αναγνώστη, όσο στο φυσικό και ιστορικό περιβάλλον του έργου, το οποίο ο Roncagliolo δανείστηκε από την πρόσφατη ιστορία της χώρας του, και ειδικότερα από τη δράση της εξτρεμιστικής οργάνωσης «Φωτεινό Μονοπάτι». Mια δράση όμως που έχει τερματιστεί τo διάστημα που ο συγγραφέας τοποθετεί την υπόθεση του έργου του, δηλαδή στο χρονικό διάστημα από τις 9 Μαρτίου ως τις 3 Μαΐου του 2000.
Και όπως μας πληροφορεί ο ίδιος , παρόλο που τα πρόσωπα του μυθιστορήματος είναι φανταστικά, οι ανατριχιαστικές μέθοδοι του πολέμου που εφαρμόζει σ' αυτό το Φωτεινό Μονοπάτι, καθώς και εκείνες της αντιτρομοκρατικής ανάκρισης, είναι πέρα για πέρα αληθινές.
Η πλοκή του έργου τοποθετείται στο Αγιακούτσο (Ayacucho) , μια μεσόγεια πόλη του Περού με μεγάλη τουριστική κίνηση, καθώς αποτελεί τον αναγκαίο σταθμό των τουριστών που προορίζονται για το θρυλικό Machu Pichu των Ινκας. Η εικόνα όμως της πόλης, όπως τη μεταμορφώνει ο συγγραφέας κάθε άλλο παρά συμβαδίζει με την εικόνα μιας τουριστικής πόλης. Είναι μια πόλη-φάντασμα που κατοικείται από φαντάσματα! Το μοτίβο της πόλης-φάντασμα το γνωρίζουμε πολύ καλά, καθώς ο πρώτος που το εμπνεύστηκε είναι ο μεξικανός Juan Ramon Rulfo στο έργο του Pedro Peramo (δες σχετική αναφορά στο παρόν ιστολόγιο)… Οι τουρίστες εδώ έχουν κατακλύσει την πόλη, όχι για τη φημισμένη ακρόπολη των Ίνκας, αλλά για να συμμετάσχουν στις μυστικιστικές τελετές του Πάσχα, που δεν θυμίζουν όμως σε τίποτε την ομώνυμη γιορτή της χριστιανοσύνης. Η πόλη συγκλονίζεται από αλλεπάλληλα φρικιαστικά εγκλήματα, παρά τις απεγνωσμένες προσπάθειες των αρχών να τα συγκαλύψουν για τουριστικούς λόγους . Τα θύματα βρίσκονται καμένα ή χωρίς κάποιο μέλος του σώματός τους που έχει αποσπαστεί βίαια από τους δολοφόνους. Και βέβαια η σκέψη όλων στρέφεται στο «Φωτεινό Μονοπάτι» η δράση του οποίου όμως, όπως υποστηρίζουν οι στρατιωτικές αρχές της χώρας, έχει οριστικά τερματιστεί.
Τα εγκλήματα αυτά καλείται να εξιχνιάσει ο έντιμος και αφελής εισαγγελέας Φέλιξ Τσακαλτάνα Σαλντίβαρ, ο οποίος ζει μόνος του αλλά με τη μόνιμη συντροφιά… της πεθαμένης μητέρας του. Στην υπόθεση εμπλέκονται ο στρατιωτικός διοικητής της πόλης, ένας ιερέας, ένας αστυνομικός, ο διοικητής των φυλακών υψίστης ασφαλείας της περιοχής και μια νεαρή σερβιτόρα. Και οι εκπλήξεις και οι ανατροπές ακολουθούν η μία την άλλη.
Εκείνο όμως που εντυπωσιάζει τον αναγνώστη είναι η σύνδεση του θέματος με τον αρχαίο θρύλο των Ίνκας, που αναφέρεται στην αποτυχημένη εξέγερση του βασιλιά των Ίνκας Τούπακ Αμάρου, και στον άγριο διαμελισμό του από τους ισπανούς κατακτητές μετά την ατυχή έκβαση της επανάστασής του, καθώς και στη διασπορά των μελών του στα τέσσερα σημεία της αυτοκρατορίας από το φόβο της ανάστασής του!
Ο συγγραφέας κατορθώνει να πείσει τον αναγνώστη ότι οι μέθοδοι των μελών του Φωτεινού Μονοπατιού έχουν αυτή την καταγωγή. Κι ο αναγνώστης ζει όλη τη φρίκη αυτής της άγριας πρακτικής, η οποία βέβαια προκαλεί και τα αντίποινα των παραστρατιωτικών οργανώσεων της χώρας που συναγωνίζονται κι αυτές σε αγριότητα τη διαβόητη τρομοκρατική οργάνωση. Κι όλα αυτά με φόντο το άγριο τοπίο των Άνδεων και τα αφιονισμένα πλήθη των πιστών που συμμετέχουν στις τελετές του θανάτου, της ταφής και της ανάστασης του Χριστού.
Ο συγγραφέας μέσα από τις σελίδες του βρίσκει την ευκαιρία να καυτηριάσει τη διοίκηση του προέδρου Αλβέρτο Φουτζιμόρι, του εξολεθρευτή των τρομοκρατών, στηλιτεύοντας τις υπερεξουσίες του στρατού στη διοίκηση της χώρας, την προϊούσα διαφθορά της δημόσιας διοίκησης και την απελπιστική κατάσταση των Ινδιάνων αγροτών στις Άνδεις που ονειρεύονται πότε θα ξαναενωθούν τα μέλη του Τούπακ Αμάρου, "τα οποία όλον αυτόν τον καιρό μεγαλώνουν κάτω από τη γη και εκτείνονται ώσπου να συναντηθούν, οπότε θα κλείσει ο κύκλος των Ίνκας"

Δεν υπάρχουν σχόλια: